Overtraining genelde vücut geliştirmecilerin başına gelen bir olaydır.
Bundan 2-3 hafta önce program değiştirmiştim, 3 hafta max-ot programını uygulamıştım programın asıl amacı çok ağır girmek ve az tekrar yapmak bunu uygularkende yeteri beslenmeyi beceremediğim ve programa tam olarak uyamadığım için pek gelişme olduğunu sanmıyorum sonra overtraining olayını öğrendim korkmaya başladım 🙂 yine program değiştirdim 4×8 olayına geri döndüm.
Ben overtraining olmadım ama kıyısından döndüm gibi bişey oldu ama genelde benim gibi cahillerin hemen gelişme çabası içinde yaptıkları antrenmanlar sonucu oluyor. Biraz sabırsızlıkta var tabi..
İlk önce sabırlı olmayı öğrenmek gerekiyor.Kas gelişimi çok yavaş ilerleyen bir süreçtir. Öyle kulaktan duyma yok bir ayda 10 kg almış,2 iğne vurmuş 5cm yapmış gibi söylentiler saçmalıktır. Mükemmel bir vücut için en azından bir 5 sene gerekli. Ama tam burada antrenmanlar aşırı çalışmaya dönüşürse 5 yıl 7-10’u bulabilir.
Aşırı zorlama: Kasın normalin üzerinde baskıya tabi tutulması sonucu fiziksel ve psikolojik etkenler sonucu performansın düşmesi ve kasın yenilenmesinin birkaç gün veya hafta sürmesi.
Aşırı çalışma: Kasın normalin üzerinde baskıya tabi tutulması sonucu fiziksel ve psikolojik etkenler sonucu performansın düşmesi ve kasın yenilenmesinin birkaç hafta veya ay sürmesi.
Masala bir gün çok zorladınız tamam sorun yok. Fakat bu zorlamalar devamlı olursa ilk önce aşırı zorlama gerçekleşir, daha sonra bu zorlamalar devam ederse aşırı çalışma’ya dönüşür. Sonuçta kas geliştiremezsiniz artı hastalıklara kapı açarsınız ve durumunuz daha da kötüleşebilir.
Aşırı çalışma sonucu oluşan negatif etkilerin temel sebebi kortisol hormonudur. Aşırı zorlama gerçekleştiği zaman kortisol proteinleri karaciğere taşır ve proteinler enerji sağlamak için glikoza dönüşür(glikogenesis). Bu nedenle antrenman öncesinde ve sonrasında yüksek oranda protein, karbonhidrat tüketmek gerekiyor. Antrenmandan sonraki ilk 6 saat içinde ikişer saatlik aralarla karbonhidrat alınmalı. Fakat bu 6 saatlik periyotta alınılacak karbonhidratlar çabuk sindirildiğinden basit,nişasta-seker menselli olmalı.Kompleks olanlar daha sonra bir dahaki çalışma için depoları doldurmak için kompleks karb. olmalı.Katabolik bir hormon olan kortisolun diğer bir ana nedeni stres. Bu yüzden stres ile basa çıkmayı ve zihinsel yorgunluğu alt etmek gerekli.
Diyelim ki göğüste 8*8 çalışıyorsunuz bir gün de 6*6’yi deneyin. Ağırlığı azaltın,kaykılmadan muntazam formda yavaşça kaldırın,aralarda 2-3 dakika dinlenin. Ertesi gün göreceksiniz ki etki ayni,o zaman 2 set fazla çalışıyordunuz demek ki. Vücudunuza kulak verin,onun verdiği sinyalleri algılamayı öğrenin. Çoğu profesyonel vücutçu set saymaz istedikleri şişmeyi(pump),zorlamayı yakaladıkları zaman çalışmayı bırakırlar. En önemlisi dinlenmedir. Dinlenme kasın geliştiği,yenilendiği safhadır. İyi dinlenin,ertesi gün gidip de maç yapmayın. En az 8 saat uyuyun,ayni saatlerde yatağa girin ve kalkın. 2 ayda bir 1-2 hafta bos geçirin,asla ayni kası bir hafta da 2 kereden fazla çalıştırmayın,hatta 1 defa çalıştırın(yoğunluk çalışması,bulk için). Fiziksel dinlenme kadar zihinsel dinleme de önemlidir. Kafanız rahat olmalı. Stres katabolizmanin temel nedenidir. Kedi köpek besleyin,masaj yaptırın,arada hamama gidin,meditasyon yapın,devamlı techno-metal yerine dinlendirici slow bir şeyler dinleyin,açık havada yürüyüş yapın…
GELİŞME
İste isin sıkıcı tarafı. Her şey iyi, güzeldi ama simdi tık yok mu? Evet her vücutçunun başına bela olan gelişememenin nedenleri neler? Kilit nokta püf noktalarda bahsettiğimiz üzere Vücut uyumunu bertaraf etmek. İnsan vücudu mükemmel bir yapıya sahiptir, çeşitli durumlarda çeşitli stratejiler belirler. Bağışıklık sistemi vücudumuzun en önemli stratejilerinden biridir. Yapısına giren her yeni maddeyi her mikroorganizmayı önce tanımlar, bilgi edinir ve kodlar.Ve bir daha onu gördüğünde artık hazırdır. Çünkü onu tanımaktadır ve bir stratejisi vardır. Masala ilk sigara yada içki içtiğiniz ani hatırlayın vücudunuzun tepkisi nasıldı? Simdi nasıl? Bu farklılığın nedeni vücudunuzun ilk soku artık atlatmış ve onu tanımaya yarayan reseptörler ondan sıkılmaya başlamıştır. Ve beklenen tepkiyi vermesi için şaşırtılması gerekir. Yani dozun arttırılması yada ara verilmesi.
İste bizim bu bertaraf işleminde en önemli silahımız şaşırtmadır. Öncelikle gelişim nasıl gerçekleşir? Aslında çok basit. Biz ne yapıyoruz? Ağırlık çalışıyoruz, kasları yorup zorluyoruz. Niçin? Kasın yetersizliği karsısında strateji geliştirmesi için. Yani kaslar zorlandığı zaman tepki verir, strateji geliştirir. Stratejisi de “Ben çok zorlanıyorum,kapasitem yetersiz kalıyor. Güçlenmem lazım-büyümeliyim!” İste gelişme budur. Fakat zamanla kaslar antrenmanlarımıza adapte olur,uyum sağlar. Ve artık gelişmez. Çünkü alışmıştır,bu antrenmanlar ona olağan gelmektedir. Dolayısı ile onu geliştiremez sadece formda tutar. Bu nedenle vücut uyum aşamasına girdiği zaman hemen onu şaşırtmalıyız. Hareketlerle, programlarla, tekniklerle, setlerle, tekrarlarla, çalışma zamanlarıyla, tekrar hızıyla, dinlenme zamanlarıyla oynamalıyız. Değişiklik aramalıyız ki şaşırtabilelim. Uzun süredir gelişemiyorsanız mutlaka aşağıdakilerden pay çıkarmalısınız.
Şaşırtıyor musunuz?
Aşağı yukarı 2 ayda bir antrenmanlarınıza değişiklik katin.
Yeterli dinleniyor musunuz?
Ağrıya kulak verin,bir kaç ayda bir 1-2 hafta tamamen bos geçin.
Fazla mi çalışıyorsunuz?
Fazla çalışma kası yakar geliştirmez.Uyarımı gelişme yerine gerilemeye çevirmeyin.
Az mi çalışıyorsunuz?
Bu sefer uyarım sinyallerini etkisiz kılarak gelişmezsiniz.Azı çoğu siz yapınıza göre belirleyeceksiniz.
Yeterli besleniyor musunuz?
Yetersiz kalori,vitamin,mineral ve protein malzemeden çalmak gibidir.
Hareketleri doğru yapıyor musunuz?
Uyarımı etkin kılmak için hareketleri etkili biçimde yapmalısınız.
Yukarıdakilere uyarsanız kesinlikle gelişebilirsiniz.